Szachy klasyczne
Szachy – rodzina strategicznych gier planszowych rozgrywanych przez dwóch graczy na 64-polowej szachownicy, za pomocą zestawu bierek (pionów i figur). Popularnie, choć nieprecyzyjnie, szachami nazywa się również wspomniane bierki. Międzynarodowy Komitet Olimpijski uznaje szachy za dyscyplinę sportu.
Przeciwnicy dysponują zestawami figur w odmiennych kolorach. W skład każdego z nich wchodzi szesnaście:
król, hetman (również nazywany damą lub królową), dwa gońce (z niemieckiego nazywane czasami lauframi), dwa skoczki (zwane też popularnie końmi), dwie wieże oraz osiem pionów.
Grę zawsze rozpoczynają białe, co daje im pewną inicjatywę w początkowej fazie partii. Gracze na zmianę wykonują posunięcia zgodnie z zasadami ruchu dla danej figury i jeśli wejdzie ona na pole zajmowane przez przeciwnika, zbija jego bierkę. Szach jest groźbą zbicia króla, która musi być zażegnana przez przeciwnika w następnym posunięciu (króla nie można zbić). Mat, czyli postawienie króla przeciwnika w szachu, przed którym nie ma obrony, kończy partię i oznacza zwycięstwo gracza, którego figura matuje króla przeciwnika.
Remis występuje w przypadku, gdy:
-
gracze uzgodnili taki wynik partii,
-
na planszy wystąpił pat (jedna ze stron nie może wykonać prawidłowych posunięć, a jej król nie jest szachowany),
-
żadna ze stron nie posiada środków niezbędnych do wygranej (choćby teoretycznej),
-
powstała tzw. martwa pozycja, czyli żaden z graczy nie jest w stanie dać mata nawet przy najlepszej grze.
Partia może zakończyć się remisem (na wniosek jednej ze stron), gdy:
-
identyczna pozycja na planszy pojawiła się trzykrotnie,
-
jedna ze stron daje wiecznego szacha,
-
wykonano pięćdziesiąt posunięć bez ruchu pionem i bicia dowolną bierką.